در مقاله امروز رامش گل، روش های اجرایی بام سبز را مقایسه می کنیم. بام سبز یا روف گاردن در باور عامیانه، فضای سبزی است که در پشت بام ساختمان ها ایجاد می شود. البته بعد تخصصی این سازه هم همین تعریف را دارد، با این تفاوت که برخی جزئیات به آن اضافه می شوند. سبک های اجرایی مختلفی برای ساخت روف گاردن وجود دارد که هریک دارای مزایا و معایب خاصی هستند. با مقایسه روش های اجرایی بام سبز، با این روش ها و محاسن و ایرادات هریک از آنها آشنا می شوید.
روش های مختلف اجرای بام سبز
هریک از روش های اجرای بام سبز، بسته به هدف ساخت این سازه، ویژگی های مختص خود را دارند. پیش از انتخاب روش، باید دید که معیار اصلی برای کاربرد روف گاردن چیست. آیا می خواهید بام سبز تنها ظاهری خوشایند داشته باشد یا مکانی برای آرامش شما و رشد گیاهان مختلف باشد؟ در حالت کلی، روش های اجرای روف گاردن شامل روش های متراکم، گسترده، نیمه متراکم و مدولار می باشد.
بام سبز گسترده
اگر ساختمان شما کوچک است یا استحکام آن پایین است، بهترین روش برای اجرای بام سبز در آن، روش گسترده است. بام سبز گسترده یا وسیع “Extensive Roof” ، نگهداری زیادی لازم ندارد و به همین دلیل، هزینه پایین تری در مقایسه با دیگر روش ها دارد. بستر کاشتی بین ۵ تا ۱۵ سانتی متر، موجب سبک شدن این نوع روف گاردن شده و در نتیجه، فشار بسیار کمی را به ساختمان وارد می کند.
از طرفی در این روش، نیازی به اصلاح ساختمان و ایجاد تغییر در وضعیت آن نیست. بام سبز گسترده برای سطوح شیب دار هم مناسب است و نیاز به آبیاری و هوای کمتری دارد. نوع پوشش گیاهی در روش گسترده، بسته به عمق لایه کاشت و محدودیت در گسترش ریشه، شامل چمن، گونه های سدوم، خزه، گیاهان علفی دائمی و انواع گیاهان دارای ریشه کوتاه می شود.
بام سبز متمرکز
یکی دیگر از روش های اجرای بام سبز، روش متمرکز است که با عنوان متراکم یا” Intensive Roof” هم شناخته می شود. این روش معمولا در فضاهایی کاربرد دارد که المان هایی همچون استخر، درخت، درختچه، پیاده رو، نیمکت و … هم به روف گاردن اضافه می شود. درواقع پوشش گیاهی این سبک، پوششی است که روی زمین رشد می کند. نگهداری، آبیاری و سایر مراقبت های مرسوم فضاهای سبز در این روش بیشتر بوده و به همین دلیل، فشار بیشتری بر ساختمان وارد می کند.
بنابراین بام سبز متمرکز یا متراکم، باید در ساختمان های محکم و مستحکم اجرا شود. عمق بستر کاشت بام های متمرکز، از ۲۰ تا ۶۰ سانتی متر متغیر است و در حالت اشباع با آب، باری حدود ۲۹۰ تا ۹۷۰ کیلوگرم بر مترمربع به وزن بام اضافه می کنند. دقت کنید که هزینه این روش بیشتر بوده و گاها نیاز به طراحی و اصلاح ساختمان هم دارد.
بام سبز نیمه متمرکز
روف گاردن نیمه متمرکز هم یکی دیگر از روش های اجرای بام سبز است که می توان آن را چیزی بین روش متمرکز و گسترده تعریف کرد. در این روش، بام ها دارای لایه های زهکشی، خاک و گیاه عمیق تر و گونه های گیاهی متنوع تری هستند.
عمق لایه ها حداکثر ۲۵- ۱۲ سانتی متر و وزن آن حدودا بین ۲۰۰- ۱۲۰ کیلوگرم بر مترمربع است. بام سبز نیمه متمرکز، نیاز به نگهداری بیشتری داشته و هزینه های اجرا و نگهداری آن نیز بالاتر است. در عین حال، شما می توانید از پوشش های گیاهی متنوع همچون انواع گراس، علفی های چند ساله و بوته هایی همچون اسطوخودوس در آن استفاده کنید.
سیستم مدولار یا جعبه گیاه
در نهایت به عنوان آخرین مورد در فهرست روش های اجرای بام سبز، باید به سیستم مدولار اشاره کنیم که نام دیگر آن، جعبه گیاه است. در این روش، مدل های پیش ساخته اجرا می شوند که نیازی به زیرساخت ندارند. سیستم مدولار در هر بام و بالکنی قابل استفاده است و از پوشش گیاهی متنوعی برخوردار است. جالب است بدانید که در این سیستم، گیاهان در جعبه های مخصوصی که تمام یا بیشتر بام سبز را می پوشانند، کشت و نگهداری می شوند.
هزینه های سرسام آور آبیاری در این روش به حداقل رسیده و وزن پایین و امکان جابجایی، موجب محبوبیت بیشتر آن شده است. ایجاد بام سبز در کوتاه ترین زمان، امکان ایجاد طرح ها و الگوهای مورد نظر، قابلیت جابجایی و انتقال، امکان پیاده و انبار کردن قطعات خارج از محل استفاده و سازگاری با محیط زیست، بخشی از دیگر مزایای اجرای بام سبز به روش مدولار هستند.